“ทำไมหลังรีบูท iPhone แล้วยังต้องใส่รหัสปลดล็อคก่อนใช้ครั้งแรกอีกล่ะ ก็ตั้งให้ใช้งาน Touch ID ไว้แล้วนะ? “
นี่น่าจะเป็นคำถามที่เกิดขึ้นในใจหลายๆ ท่านที่ใช้งาน iPhone 5s, iPhone 6, iPhone 6 Plus และอาจจะรวมถึง iPad Air 2 กับ iPad mini 3 ด้วยแน่ๆ ครับ ซึ่งอุปกรณ์เหล่านี้ต่างติดตั้งเซ็นเซอร์สแกนลายนิ้วมือ Touch ID มาในตัว ซึ่งสามารถใช้ปลดล็อคหน้าจอ ใช้แทนรหัสผ่าน Apple ID ในการซื้อแอพ ซื้อเพลง ซื้อหนังบน App Store และ iTunes Store ได้ และทำให้หลายๆ คนติดการใช้ Touch ID ไปเลย เพราะมันสะดวกรวดเร็ว และให้ความปลอดภัยที่ค่อนข้างสูงในระดับหนึ่ง แต่อย่าได้มีเหตุให้ต้องรีบูทเครื่อง (ปิดแล้วเปิดเครื่องใหม่) เข้าล่ะ เพราะก่อนจะปลดล็อคหน้าจอเพื่อใช้งานครั้งแรกหลังรีบูทเครื่อง ระบบจะบังคับให้เราใส่รหัสปลดล็อคหน้าจอ (passcode) ที่เราตั้งไว้ก่อน จากนั้นในการปลดล็อคหน้าจอครั้งต่อๆ ไป ถึงจะใช้งาน Touch ID ได้ เลยทำให้หลายท่านสงสัยว่า “อ้าว ก็มีข้อมูลลายนิ้วมือเก็บไว้ในเครื่องอยู่แล้ว ทำไมไม่เปิดให้ปลดล็อคด้วย Touch ID ตั้งแต่ครั้งแรกซะเลยล่ะ” ยิ่งใครที่จำเป็นต้องปิดแล้วเปิดเครื่องบ่อยๆ คงจะรู้สึกรำคาญกันไปเลยทีเดียว
ก็มีผู้ตั้งคำถามนี่เอาไว้บนเว็บบอร์ด Reddit ที่ให้อารมณ์คล้ายๆ กับบอร์ด Pantip ของบ้านเรา คือเป็นเว็บบอร์ดชื่อดังในต่างประเทศ มีเรื่องสัพเพเหระมากๆ คำถามก็เป็นคำถามเดียวกับคำถามแรกของช่วงต้นบทความนี้ล่ะครับ และก็แน่นอนว่าจะต้องได้คำตอบที่น่าสนใจ เมื่อมีคนยกคำตอบที่ทีมงาน Apple ได้ให้ข้อมูลเอาไว้บนเว็บบอร์ดสอบถามปัญหาการใช้งานของ Apple เองมาแปะให้ทุกคนได้อ่าน ข้อมูลที่น่าสนใจก็ตามนี้เลย
ก่อนอื่นคงต้องเกริ่นถึงรูปแบบการทำงานของ Touch ID ซะก่อนครับ ระบบของ Touch ID นั้น จะมีการเก็บข้อมูลลายนิ้วมือผู้ใช้งานในรูปแบบเชิงคณิตศาสตร์ คือประมาณว่าเก็บเป็นสมการ เก็บเป็นตัวเลขอะไรประมาณนี้ ไม่ได้เก็บเป็นรูปภาพลายนิ้วมือตรงๆ เหมือนเวลาปั๊มลายนิ้วมือ เพราะเหตุนี้เราจึงสามารถสแกนได้รวดเร็ว และสแกนในทิศทางใดก็ได้ ทั้งยังช่วยในเรื่องของความปลอดภัย ทำให้ไม่สามารถแกะรหัสและปลอมลายนิ้วมือได้โดยง่าย ซึ่งข้อมูลลายนิ้วมือนี้จะถูกเก็บอยู่ในชิปประมวลผล (A7, A8, A8X) และมีส่วนที่ดูแลเรื่องนี้โดยเฉพาะ ซึ่งส่วนนี้มีชื่อว่า “Secure Enclave”
โดยตัว Secure Enclave ก็จะมีกุญแจสำหรับเข้ารหัสข้อมูลลายนิ้วมือที่เป็นกุญแจเฉพาะของมันเอง แทบไม่มีโอกาสที่จะมีกุญแจซ้ำกัน จะมีก็แต่ Touch ID เท่านั้นที่สามารถเข้าถึงข้อมูลในนี้ได้ ประกอบกับระบบของ Apple ที่จะไม่ทำการส่งต่อข้อมูลลายนิ้วมือออกไปที่ใดเลย ไม่ว่าจะเป็นในแอพต่างๆ, ในตัว iOS เอง รวมถึงไม่มีการส่งกลับไปยังเซิฟเวอร์ของ Apple และไม่มีการสำรองข้อมูลลง iCloud อย่างแน่นอน ทำให้ข้อมูลลายนิ้วมือจะถูกล็อคติดอยู่ใน Secure Enclave ที่อยู่ในชิปประมวลผลแต่ละเครื่องเท่านั้น
แล้วทีนี้ ทำให้เวลาเปิดใช้งานเครื่องครั้งแรกหลังรีบูท ผู้ใช้งานจึงไม่สามารถใช้การสแกนลายนิ้วมือที่ Touch ID เพื่อปลดล็อคได้ เนื่องจากตัวเซ็นเซอร์ Touch ID ยังไม่สามารถติดต่อกับ Secure Enclave เพื่อเข้าถึงข้อมูลลายนิ้วมือได้ เพราะระบบมันยังไม่สามารถตรวจสอบได้ว่าเราเป็นเจ้าของเครื่องจริงๆ จึงต้องมีการถามรหัสผ่าน passcode เพื่อปลดล็อคเข้าใช้งาน iOS ก่อนนั่นเอง หลังจากใช้งานได้ตามปกติแล้ว ตัว Touch ID จึงจะสามารถใช้งานได้ครับ